मिति: २०८१ मंगशिर १९ ; डा. नहकुल के. सी.
लुम्बिनी प्राविधिक विश्व विद्यालय, नेपालगंजको व्यापार र शैक्षिक गुणस्तर सुधारका लागि निम्न कदमहरू उठाउन सकिन्छ। यी उपायहरूले विश्व विद्यालयलाई शिक्षाको गुणस्तर वृद्धि गर्न, प्रतिस्पर्धात्मक बन्न र आर्थिक रूपमा दिगो बनाउने लक्ष्य पूरा गर्न मद्दत पुर्याउनेछन ।
१. शैक्षिक गुणस्तर सुधारका लागि उपायहरू:
क. पाठ्यक्रम परिमार्जन र अद्यावधिक
• औद्योगिक मागअनुसार पाठ्यक्रम सुधार: नयाँ प्रविधि, उद्योगको आवश्यकता, र रोजगार बजारलाई ध्यानमा राखी पाठ्यक्रम बनाउने।
• अनुसन्धान-आधारित अध्ययनको प्रवर्द्धन: विद्यार्थीहरूलाई अनुसन्धानमा प्रोत्साहित गर्ने कार्यक्रमहरूको सञ्चालन।
• व्यावसायिक तालिम र कार्यशालाहरूको आयोजन: शिक्षणमा सैद्धान्तिक ज्ञानसँगै व्यवहारिक तालिम पनि समावेश गर्ने।
ख. प्राध्यापकहरूको क्षमता अभिवृद्धि
• प्रशिक्षण कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्ने: नयाँ शिक्षण विधि, प्रविधि प्रयोग र अनुसन्धान क्षमताको विकास गर्न प्राध्यापकहरूको नियमित प्रशिक्षण।
• विदेशी विशेषज्ञसँग सहकार्य गर्ने: अन्तर्राष्ट्रिय स्तरका प्राध्यापक वा प्रशिक्षकहरूलाई आमन्त्रण गरी अनुभव साटासाट गर्ने।
ग. विद्यार्थी-अभिमुखी कार्यक्रमहरू
• इन्क्युबेसन सेन्टर स्थापना: विद्यार्थीका नयाँ आइडियालाई सहयोग पुर्याउने।
• इंटर्नशिप र प्लेसमेन्ट सहयोग: उद्योग र कम्पनीहरूसँग सहकार्य गरी विद्यार्थीलाई इंटर्नशिप र रोजगारको अवसर दिने।
• विद्यार्थी सन्तुष्टिको मूल्यांकन: नियमित रूपमा विद्यार्थीहरूको प्रतिक्रिया संकलन गरी सुधारका लागि काम गर्ने।
घ. डिजिटल शिक्षाको प्रवर्द्धन
• अनलाइन लर्निङ प्लेटफर्महरू प्रयोग गर्ने: विद्यार्थीहरूलाई अनलाइन कक्षा, अध्ययन सामग्री र परीक्षण सुविधा उपलब्ध गराउने।
• स्मार्ट कक्षा र डिजिटल लाइब्रेरीको स्थापना: नवीनतम प्रविधिहरूबाट कक्षा र अध्ययन स्रोतहरू आधुनिक बनाउने।
२. व्यापार र वित्तीय स्थिरताका लागि उपायहरू:
क. अतिरिक्त आय स्रोतहरूको पहिचान
• संस्थागत परामर्श सेवा: उद्योग र व्यापार क्षेत्रमा परामर्श सेवा प्रदान गरी आय आर्जन।
• लघु व्यवसाय र उत्पादनका कार्यक्रमहरू सञ्चालन: विश्व विद्यालयका विद्यार्थी र प्राध्यापकहरूलाई समावेश गरी व्यवसायिक उत्पादन र सेवा कार्यक्रमहरू सुरु गर्ने।
• अनुसन्धान अनुदान र साझेदारी खोज्ने: राष्ट्रिय र अन्तर्राष्ट्रिय संस्थाहरूबाट अनुसन्धान अनुदान प्राप्त गर्न प्रोजेक्ट प्रस्ताव तयार गर्ने।
ख. निजी क्षेत्रसँग सहकार्य
• पब्लिक-प्राइभेट पार्टनरशिप (PPP) मोडल अपनाउने: स्थानीय तथा राष्ट्रिय स्तरका व्यवसायहरूसँग सहकार्य गरी परियोजनाहरू सञ्चालन गर्ने।
• प्रायोजन कार्यक्रमहरू प्रोत्साहित गर्ने: ठूला कम्पनीहरूसँग सहकार्य गरी शैक्षिक कार्यक्रमको प्रायोजन खोज्ने।
ग. विद्यार्थी नामांकन वृद्धि गर्ने रणनीति
• सस्तो शुल्कमा गुणस्तरीय शिक्षा दिने प्रतिवद्धता: राम्रो गुणस्तरको शिक्षा कम लागतमा उपलब्ध गराएर नयाँ विद्यार्थी आकर्षित गर्ने।
• विद्यार्थीहरूलाई छात्रवृत्ति कार्यक्रम प्रदान गर्ने: कमजोर आर्थिक अवस्थाका विद्यार्थीहरूलाई छात्रवृत्तिको व्यवस्था गरी नामांकन बढाउने।
घ. अन्तर्राष्ट्रियकरण र विदेशी विद्यार्थी आकर्षण
• विदेशी विश्वविद्यालयहरूसँग सहकार्य गर्ने: संयुक्त डिग्री कार्यक्रम, एक्सचेन्ज प्रोग्राम, र अनुसन्धान परियोजनाहरूको आयोजना।खासगरी नेपालगंज नजिक रहेको भारतीय बिद्यार्थीहरुलाइ लक्ष गरेर यस्तो योजना बनाउन सकिन्छ ।
• विदेशी विद्यार्थीलाई लक्षित कार्यक्रम सुरू गर्ने: अन्तर्राष्ट्रिय स्तरका डिग्री र पाठ्यक्रमहरू प्रस्ताव गर्ने।
३. स्थानीय प्रादेशिक सरकारहरु संगको समन्वय
क. स्थानिय तहहरूसँग:
• सीप विकास तालिमहरू: कृषि, पर्यटन, प्रविधी र लघु उद्योगमा युवाहरूका लागि तालिम सञ्चालन।
• शैक्षिक पूर्वाधार विकास: स्थानीय विद्यालय र कलेजहरूलाई प्रयोगशाला र डिजिटल शिक्षण सामाग्रीमा सहयोग।
• व्यावसायिक शिक्षा पाठ्यक्रम: स्थानीय आवश्यकता अनुसार व्यवसायिक शिक्षा कार्यक्रम विकास।
ख. प्रादेशिक सरकारसँग:
• नीति निर्माणमा सहयोग: प्राविधिक शिक्षामा आधारित रोजगार र उद्यमशीलतालाई प्राथमिकता दिने नीति बनाउने।
• भौतिक पूर्वाधार मन्त्रालय, पूर्वाधार विकाश प्राधिकरण
• शोध तथा विकास: जैविक कृषि, हरित ऊर्जा, र अन्य सम्भावनाका क्षेत्रमा अनुसन्धान।
• उद्यमशीलता केन्द्र स्थापना: विद्यार्थी र व्यवसायीका लागि प्राविधिक र वित्तीय सहयोगको कार्यक्रम।
ग. संयुक्त परियोजनाहरू:
• रोजगार कार्यक्रम: बेरोजगार युवाहरूका लागि तालिम र उद्योगसँगको सहकार्यद्वारा रोजगार सिर्जना।
• शैक्षिक गुणस्तर सुधार: विद्यालय र कलेजहरूको मूल्यांकन गरी गुणस्तर अभिवृद्धि योजना।
• University Grant Commission को सहायता प्राप्तीकालागी गुणस्तरीयता सम्नाधी पुर्व तैयारीको सुरुवात
४. ब्रान्डिङ र प्रचारप्रसार
क. डिजिटल मार्केटिङको प्रयोग
• सोशल मिडिया र वेब साइटको प्रयोग: विश्वविद्यालयको उपलब्धि र सेवाहरू प्रचार गर्न डिजिटल प्लेटफर्महरू प्रयोग गर्ने।
• सफल पूर्व विद्यार्थीको कथा प्रवर्द्धन गर्ने: सफल विद्यार्थीहरूको अनुभव र उपलब्धि सार्वजनिक गर्ने।
ख. क्षेत्रीय साझेदारी र आउटरीच कार्यक्रमहरू
• स्थानीय विद्यालयहरूसँग सहकार्य गर्ने: विद्यार्थीहरूलाई विश्वविद्यालयमा अध्ययनका अवसरबारे जानकारी दिने।
• समन्वय समिति गठन: स्थानीय, प्रादेशिक सरकार र विश्वविद्यालयबीच सहकार्यको संयन्त्र।
• शैक्षिक मेलाहरूको आयोजना गर्ने: विभिन्न ठाउँमा शैक्षिक मेलाहरू आयोजना गरी विद्यार्थी र अभिभावकहरूसँग संवाद गर्ने।यस्मा खासगरी कर्णाली प्रदेश र सुदुर पश्चिम प्रदेशका कैलाली, सुर्खेत र हिमाली जिल्ला स्थितका पालिकाका विध्यार्थीहरुमाझ आकर्षण बढाउनु पर्ने
• On the job or internships आयोजना गरी विद्यार्थीहरुलाइ पढ्दै कमाउदै कार्यक्रममा जोडनुपर्ने
• Summer class संचालन गरी थप आम्दानीका श्रोतहरु खोजी गर्ने
४. प्रभावकारी प्रशासनिक सुधारहरू
क. पारदर्शिता र उत्तरदायित्व
• आर्थिक योजना र बजेट पारदर्शी बनाउने।
• प्रभावकारी अनुगमन र मूल्यांकन प्रणाली लागू गर्ने।
• यस विश्व विध्यालयवाट दिक्षित विद्यार्थीहरुलाइ समकक्षता निर्धारणको व्यस्था प्रकृया सुरु देखी मिलाउनु पर्ने
ख. सुविधाहरू सुधार
• पर्याप्त होस्टल, ल्याब, र अन्य भौतिक संरचना सुधार गर्ने।
• स्वास्थ्य, यातायात र खानपान सेवा गुणस्तरीय बनाउने।
ग. दक्ष प्रशासनिक प्रणाली लागू गर्ने
• इ-गभर्नेन्स प्रणालीको विकास: डिजिटल प्लेटफर्मबाट प्रशासनिक काम छरितो बनाउने।
• डेटाबेस निर्माण: स्थानीय सीप र शिक्षाका लागि आवश्यक तथ्याङ्क संकलन।
• ई-लर्निङ कार्यक्रम: प्राविधिक शिक्षा प्रवर्द्धन गर्न अनलाइन पाठ्यक्रम र सामग्रीको विकास।
यी उपायहरूको कार्यान्वयनले लुम्बिनी प्राविधिक विश्व विद्यालयको समग्र विकासमा योगदान पुर्याउनेछ। गुणस्तरीय शिक्षा र आर्थिक सुदृढीकरणलाई प्राथमिकता दिँदा विश्वविद्यालयले दीर्घकालीन सफलता हासिल गर्न सक्दछ।
